To sit or not to sit - that is the question

"To be or not to be, --that is the question:--
Whether 'tis nobler in the mind to suffer
The slings and arrows of outrageous fortune
Or to take arms against a sea of troubles,
And by opposing end them?"
-- From Hamlet (III, i, 56-61)

De titel van dit item is niet origineel. Ere wie ere toe komt: een beetje aan Shakespeare (maar zijn rechten zijn al lang verjaard), en veel meer aan René van der Zwan. In 2002 heeft René onder deze titel een welhaast wetenschappelijk artikel gewijd aan de invloed van de zitpositie en het bootcontact op de vaareigenschappen van een zeekajak. Met dit thema worstel ik nu ook al een poos, alleen niet met woorden, maar met tape en gesloten celschuim...

Ruim een jaar geleden heb ik de North Shore Mariner ingewisseld voor een VKN Svalbard zeekajak. De reden voor verandering was niet de vaareigenschappen of het comfort van de Mariner. Daar is niets mis mee. Het was min of meer toeval dat ik tegen een (nauwelijks) gebruikte Svalbard aan liep die voor een redelijk prijs te koop werd aangeboden. Ik kende dit type zeekajak goed: mijn peddelmaat Guus vaart zo'n kajak. De vaareigenschappen van de Svalbard en Mariner zijn vergelijkbaar: het zijn beiden relatief wendbare grootvolume zeekajaks, die veel vertrouwen wekken. Reden voor verandering waren voor mij:

• het dagluik en het grote ovale achterluik (mijn Mariner had twee kleine ronde Valley-deksels en geen derde compartiment);
• het gewicht (de dioleen-spheretex Svalbard is een paar kilo lichter dan de dioleen-glasfiber Mariner);
• de mooie afwerking (de Svalbard is door Jan van der Sluis gebouwd: prachtig gebogen schot direct achter het zitje, versterkte buitennaad, perfect gebouwd, geen scherpe randen, ruwe plekken, blaasjes etc.);
• mooi rood;
• en soms wil je gewoon weer eens iets anders...

Als je verschillen in vaareigenschappen zoekt, dan zijn die er natuurlijk wel: de Svalbard surft sneller (in de Mariner moet je bewuster aanzetten om een surf te pakken), de Mariner reageert directer op opkanten, de Svalbard is (onbeladen) iets dwarreliger en gevoeliger voor zijwind (heeft eerder de skeg nodig dan de Mariner). Maar dit zijn verschillen in de marge: beide kajaks varen prima.

Terug naar het onderwerp van dit item: de zit. Mijn Svalbard heeft geen gelamineerd zitje dat aan de kuiprand hangt, maar een los schuimzitje. Dat is anders bij de gele Svalbard van Guus (zie foto's). Het schuimzitje ziet er simpel uit, maar is zelfs op lange afstanden verrassend comfortabel. Door de vlakke vorm (in dwarsrichting) is het bootcontact echter een stuk minder. Dat was vrij snel opgelost door het zitje aan weerszijden een paar centimeter op te vullen met (blauw, zie foto) celschuim. Dit gaf verbetering, maar was het toch niet helemaal. Op de een of andere manier bleef ik het gevoel houden me (te) krampachtig klem te moeten zetten bij grotere correcties (steunen, rollen). Het gaat allemaal wel, maar je moet er echt even voor gaan zitten. Ik mis het geborgen gevoel dat kuip en zitje van de (witte, zie foto) Mariner bieden. Dat is vreemd, want in de Mariner zit ik vrij los: toch heb ik nooit behoefte gevoeld in de Mariner iets aan ruimte op te vullen. Onder het mom van "alles went.../niet zeiken..." heb ik afgelopen jaar veel gevaren met de Svalbard. Dat ging prima, leuk en lekker, maar toch bleef op de achtergrond het gevoel -dat ik niet vertrouwd in de kuip zit- knagen...
De kuip van de Svalbard loopt verder naar voren door en heeft -daar waar de opening smaller wordt- aan weerszijden een holle ruimte onder het dek om je knie/bovenbeen schrap te zetten. Daar kan ik mijn knieën in kwijt, maar ik moet dan wel mijn benen echt optrekken. Eigenlijk zit het dek dus net iets te hoog. Ik heb een hele tijd zitten puzzelen op een oplossing. Uiteindelijk blijkt die heel simpel: hoger gaan zitten. Ik heb een dubbelgevouwen matje op het zitje gelegd. Daardoor zit ik 2 centimeter hoger. Het ziet er niet uit, maar nu hoef ik mijn benen niet meer zo ver op te trekken en heb ik bovendien niet alleen puntcontact met met de knieën tegen het dek, maar ook met een stuk bovenbeen. Rollen en steunen gaat ineens een stuk relaxter met de Svalbard! Ik zit zelfs beter voor de voorwaartse peddelslag, kortom: het zitje in de Svalbard was gewoon te laag (voor mij).
Ik ga nog even door met experimenteren: wat is de optimale zithoogte? Er zal ergens een compromis tussen ergonomie en vaareigenschappen (balans) zitten. Daarna los ik het netjes op door een blok schuim onder het zitje te plakken. Tot die tijd leg ik de zitlap onder mijn billen!